Ερευνητικές Εργασίες-Βιωματικές Δράσεις Σχολικών Μονάδων ΔΕ Ευρυτανίας

            Ερευνητικές Εργασίες-Βιωματικές Δράσεις Σχολικών Μονάδων Δ.Ε. Ευρυτανίας*

Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να παρουσιάσει στο ευρυτανικό κοινό τα εντυπωσιακά αποτελέσματα των Ερευνητικών Εργασιών (project) και Βιωματικών Δράσεων των μαθητών Σχολικών Μονάδων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ευρυτανίας.

Όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια το Υπουργείο Παιδείας έχει εισαγάγει στο ωρολόγιο πρόγραμμα Γυμνασίων και Λυκείων τα «μαθήματα» των Ερευνητικών Εργασιών για την Α΄ και Β΄ Λυκείου και των Βιωματικών Δράσεων για τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου.

Έθεσα τον όρο μαθήματα εντός εισαγωγικών, καθότι η διεξαγωγή τόσο των Ερευνητικών Εργασιών όσο και των Βιωματικών Δράσεων δεν μοιάζουν σε τίποτε με τα παραδοσιακά μαθήματα, όπως τα γνωρίζαμε ανέκαθεν, όπου η πορεία της διδασκαλίας ακολουθούσε και ακολουθεί λίγο πολύ τα ίδια βήματα. Πρόκειται κυρίως για δραστηριότητες/δράσεις, όπου πρωτεύοντα ρόλο παίζουν η αυτενέργεια και πρωτοβουλία των μελών των ομάδων και η ομαδοσυνεργατικότητα είτε στην (δι-) ερευνητική διαδικασία των Ερευνητικών Εργασιών είτε στη βιωματικότητα των Βιωματικών Δράσεων. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι τα θέματα που καλούνται οι μαθητές να επεξεργαστούν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους τα επιλέγουν οι ίδιοι μέσα από σχετικές προτάσεις του επόπτη-καθηγητή. Έχω την άποψη πως το τελευταίο αυτό στοιχείο, μεταξύ πολλών άλλων, δίνει και την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα στις δράσεις αυτές και στην παραδοσιακή διδασκαλία.

Επειδή η ρύμη του λόγου μάς οδήγησε στη θεματολογία των Δράσεων αυτών, θα ήθελα να προσθέσω ότι για τα Γυμνάσια τα θέματα εντάσσονται στους ευρύτερους θεματικούς κύκλους «Σχολική και Κοινωνική Ζωή», «Φύση και Άσκηση» και «Φροντίζω τον εαυτό μου», ενώ για τα Λύκεια στους θεματικούς κύκλους «Τέχνη και Πολιτισμός», «Περιβάλλον και Τεχνολογία», «Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες», «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη», «Τεχνολογία και Ανάπτυξη», «Αθλητισμός και Νέοι». Και μόνη η ανάγνωση των τίτλων αυτών μας πείθει για το πόσα γνωσιακά οφέλη αποκομίζουν τα παιδιά χάρη στην ενασχόλησή τους με θέματα, που αφενός ξεφεύγουν από τα παραδοσιακά γνωστικά αντικείμενα, αφετέρου αναπτύσσονται με τελείως διαφορετική μέθοδο και διαδικασία. Μιλάμε, λοιπόν, για μια τελείως διαφορετική προσέγγιση της γνώσης, ανάλογη με αυτή που οι μαθητές  δοκιμάζουν με τη ενεργό συμμετοχή τους και στις Σχολικές Δραστηριότητες (Περιβαλλοντικές, Αγωγής Υγείας, Πολιτιστικές, Αγωγής Σταδιοδρομίας κ.ά.).

Για την ολόπλευρη και μόνον ενημέρωση του ευρυτανικού αναγνωστικού κοινού παρουσιάζω στη συνέχεια τα θέματα που τα παιδιά μας ανέπτυξαν τη σχολική χρονιά 2013-14, κατανέμοντάς τα κατά σχολική βαθμίδα (Γυμνάσια/Λύκεια):

      

                                                       

                                                           Α. Γυμνάσια

 «Αλκοολισμός, ναρκωτικά και κάπνισμα» (Γ/σιο Ραπτόπουλου, Γ/σιο Δυτ. Φραγκίστας),

 «Το σχολείο ως κοινότητα: ζούμε μαζί και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον» (2^ο  

  Γ/σιο Καρπενησίου),

  «Παραδοσιακά παιχνίδια» (Γ/σιο Φουρνάς),

  «Μεσογειακή διατροφή» (Γ/σιο Κερασοχωρίου),

  «Διατροφή και Άσκηση» (Γ/σιο Γρανίτσας),

  «Φύση και άνθρωπος» (Γ/σιο Παλαιοκατούνας),

  «Πρόληψη ατυχημάτων-Πρώτες βοήθειες» (Γ/σιο Δυτ. Φραγκίστας),

  «Σχολική βία και εκφοβισμός» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου)[1],

  «Ελεύθερος χρόνος» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου),

  «Σχολικό περιβάλλον» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου),

  «Σχολείο και Κοινωνία» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου),

  «Η ψυχαγωγία μου εκτός σχολείου» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου),

  «Εποικοινωνία και σχέσεις με τους συμμαθητές μου» (1^ο Γ/σιο Καρπενησίου).

                                    Β. ΓΕ.Λ., Λυκειακές Τάξεις και ΕΠΑ.Λ.

    «Τα προβλήματα των νέων σήμερα» (Α΄ Λυκείου ΓΕ.Λ. Καρπενησίου),

    «Ο Πύργος της Βαβέλ (Υποτιτλισμός και Μεταγλώττιση)» (Α΄ Λυκείου ΓΕ.Λ.

      Καρπενησίου),

    «Ολυμπιακοί Αγώνες» (Α΄ Λυκείου ΓΕ.Λ. Καρπενησίου),

    «Διδασκαλία θεατρικής παράστασης ‘Το κύμα’» (Α΄  Λυκείου Λ.Τ.

      Ραπτόπουλου)[2],

    «Αναφορά σε ζωγράφους: Από την Αναγέννηση στον El Greco» (Α΄ Λυκείου

      Λ.Τ. Κερασοχωρίου)[3],

    « Η μόδα» (Α΄ Λυκείου ΓΕ.Λ. Καρπενησίου),

    «Το αυτοκίνητο και η εξέλιξή του» (α΄4μηνο), «Δίκυκλα» (β΄ 4μηνο Α΄  

       Λυκείου Λ.Τ. Φουρνάς),

    «Το σχολείο πάει σινεμά» (Α΄ ΕΠΑ.Λ. Καρπενησίου),

    «Αθλητισμός και έφηβοι» (Α΄ ΕΠΑ.Λ. Καρπενησίου)[4],

    «Πρόληψη ατυχημάτων και Πρώτες Βοήθειες» (Α΄+Β΄ Λυκείου Λ.Τ.

       Γρανίτσας), 

    «Βιοτεχνολογικές Εφαρμογές και Περιβάλλον» (Β΄ Λυκείου Λ.Τ.

       Ραπτόπουλου),

    «Η σχολική ζωή μέσα από τον κινηματογραφικό φακό» (Β΄ Λυκείου ΓΕ.Λ. 

       Καρπενησίου)[5],

    «Ψηφιακός χάρτης Ευρυτανίας», (Β΄ Λυκείου Λ.Τ. Φουρνάς),

    «Μαθηματικά: Εφευρέσεις και Μηχανισμοί» (Β΄ Λυκείου ΓΕ.Λ.

       Καρπενησίου),

    «Αποστάσεις φρεναρίσματος-Οδική Ασφάλεια» (Β΄ Λυκείου ΓΕ.Λ.

       Καρπενησίου),

    «Το φράγμα στη λίμνη των Κρεμαστών» (Β΄ ΕΠΑ.Λ. Kαρπενησίου),

     «Εξαιρετικές υπηρεσίες του Κέντρου Υγείας Δυτ. Φραγκίστας» (α΄ 4μηνο),

     «Αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Κέντρου Υγείας Δυτ. Φραγκίστας στα

       απομακρυσμένα χωριά της περιοχής» (β΄ 4μηνο Α΄ ΕΠΑ.Λ. Δυτ.

       Φραγκίστας),

     «Δημιουργία Εταιρείας Προώθησης Καταστημάτων γρήγορου service και

       καθαρισμού Oχημάτων» (Οικονομικός ϗ Μηχανολογικός Τομέας ΕΠΑ.Λ.

       Καρπενησίου).

Η ποικιλία των θεμάτων των Ερευνητικών Εργασιών δείχνει την τάση των μαθητών να ασχοληθούν με θέματα εξωσχολικά που τους προβληματίζουν και για τα οποία ίσως αναζητούν μέσω των εργασιών τις ανάλογες απαντήσεις. Παράλληλα, όμως, ενημερώνονται επιπλέον σε τομείς που πιθανόν να τους απασχολούν και για την επαγγελματική τους αποκατάσταση.

Η ποιότητα, εξάλλου, κάποιων εργασιών που είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω φανερώνει και την όρεξη των μαθητών για εργασία αλλά και την επιμέλεια και σωστή καθοδήγηση των καθηγητών-εποπτών, που και από εδώ επιθυμώ να συγχαρώ.

Μέσα στις σχετικές εγκυκλίους του το Υπουργείο Παιδείας συστήνει τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των εργασιών και των Γυμνασίων και των Λυκείων. Για την παρουσίασή τους  έχει προβλεφθεί αφενός η οργάνωση ειδικής εκδήλωσης με τη συμμετοχή παραγόντων της τοπικής κοινωνίας, αφετέρου η ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα του Σχολείου.

Συστήνω, λοιπόν, κι εγώ με τη σειρά μου στους ενδιαφερόμενους να εισέλθουν μέσω Google στις ιστοσελίδες των Σχολείων μας (φτάνει να πληκτρολογήσουν την ένδειξη του Σχολείου) και εκεί να θαυμάσουν τα πνευματικά προϊόντα των μαθητικών εργασιών (τις έχουν ήδη αναρτήσει το ΓΕ.Λ. και το ΕΠΑ.Λ. Καρπενησίου).

Κλείνοντας το άρθρο, θα ήθελα να συγχαρώ  και τα παιδιά για τη συμμετοχή τους στις αναφερθείσες δράσεις και να τους υπενθυμίσω ότι η ηθική ικανοποίηση που προσφέρουν στους γονείς και στους δασκάλους τους, αλλά που και τα ίδια αισθάνονται,  αποτελεί την καλύτερη ανταμοιβή του κόπου τους.

                                                                                      Βασίλης Δημογεροντάκης

                                                                                           Σχολικός Σύμβουλος

                                                                                                ΔΔΕ Ευρυτανίας

* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Ευρυτανικό Παλμό της 23.7.2014.

---

[1] Περίληψη του θέματος δημοσιεύτηκε στη σχολική εφημερίδα του Σχολείου «Τα παιδία γράφει» (3^ο φύλλο, Φεβρουάριος 2014).

[2] Η ομώνυμη ταινία προβλήθηκε βέβαια στους μαθητές.

[3] Οι μαθητές-μέλη της δράσης ζωγράφισαν στους εσωτερικούς τοίχους του Σχολείου τους αναγεννησιακά έργα. 

[4] Το περιεχόμενο των Ερευνητικών Εργασιών «Ολυμπιακοί Αγώνες» και «Αθλητισμός και έφηβοι» υλοποιήθηκε στην πράξη με τη συμμετοχή των μαθητών στην Αθλητική Ημερίδα, που έλαβε χώρα στο Αθλητικό Κέντρο Καρπενησίου την 1/4/2014.

[5] Πραγματοποιήθηκε προβολή των ταινιών: «Διαγωγή μηδέν», «Το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο», «Νόμος 4000», «Μάθε, παιδί μου, γράμματα», «Τα παιδιά της χορωδίας» και «Το σκασιαρχείο».